نحوه‌ی نواختن تک‌ نت‌ها در سازدهنی به صورت حرفه‌ای

نواختن تک‌ نت‌ها در سازدهنی یکی از مهارت‌های مهم و اصلی برای هنرجویان سازدهنی می‌باشد. کسب مهارت در این تکنیک در نهایت منجر به تولید نواهایی واضح و شفاف می‌شود. این بحث در آموزش سازدهنی بسیار مورد توجه قرار میگیرد.

یکی از دلایلی که شما در اجرای نت‌های تکی به مشکل برمی‌خورید این است که با تکنیک سازدهنی بسته‌کردن لب آشنا نیستید. البته تکنیک‌های فراوانی برای تولید نت‌های تکی در سازدهنی وجود دارد که یادگیری بسته کردن لب به سرعت شما را قادر به تولید نت‌های تکی در سازدهنی می‌کند.

هنگامی که شروع به نواختن می‌کنید متوجه می‌شوید که خیلی راحت می‌توان ۲ یا ۳ سوراخ را به طور هم‌زمان نواخت اما نواختن یک نت واضح و شفاف چالش برانگیز است. شاید دلیل این امر این باشد که سوراخ‌ها در سازدهنی بسیار به هم نزدیک و البته کوچک هستند.

در صورتی که نتوانید تک‌ نت‌ها را به خوبی اجرا کنید ممکن است دچار سردرگرمی و در نهایت دلسردی شوید اما با یادگیری تکنیک لازم جهت این کار دیگر در معرض این اتفاقات نخواهید بود.

به طور کلی ۲ راه برای نواختن تک نت‌ها وجود دارد:

۱) گرفتن حفره ها توسط زبان

۲)گرفتن حفره ها توسط دهان

تکنیک ریلکس و آرام کردن عمیق دهانی برای تک نت:

شکل و فرم دهان برای نواختن نت تکی ریلکس کردن عمیق دهانی نامیده میشود که در اینجا نگاهی سریع به این تکنیک می اندازیم. برای نواختن تک‌ نت‌ها در سازدهنی به شکل زیر عمل کنید.

گام اول: سازدهنی را روی دهان خود محکم قرار دهید .

گام دوم: سازدهنی را ۳۰ درجه به سمت لب پایین مایل کرده به طوری که لب پایین احاطه شود .

گام سوم : لب بالا را به طور محکم نگه ندارید. آرام نگه داشتن لب بالایی خیلی مهم است .

کسانی که لبانشان را به صورت پرچین و خم بر روی ساز قرار میدهند بیشتر با چالش مواجه میشوند .

از لب پایین برای مسدود کردن سوراخ‌های غیر مرتبط و لب بالا برای کاملا آسوده نگه داشتن ساز استفاده می‌کنیم (بسته کردن هوا و شروع به نوازندگی)

روش نواختن تک نت‌ها در سوراخ ۴ مکش سازدهنی

گام اول: ساز را به طور محکم و کاملا ریلکس بر روی لب خود قرار دهید.

گام دوم: با پایین آوردن گوشه‌های لب خود آن‌ها را به هم نزدیک کرده به این صورت که لب پایین باید مانع دمیده‌شدن در سوراخ‌های شماره ی ۳ و ۵ شود. و فقط سوراخ ۴ را به صدا درآورد لب فوقانی باید کاملا آرام و بی‌حرکت باشد.

گام سوم: سازدهنی را از لب خود برداشته و در آیینه نگاه کنید، لب‌های شما باید بصورت تلفظ حرف O باشد.

آیا قادر به تولید صدای شفاف نیستید؟

اگر که هنوز هم در تولید صدای شفاف و نحوه‌ی نواختن تک‌ نت‌ها در سازدهنی مشکل دارید در اینجا نکاتی برای بهبود این مشکل ارائه خواهیم داد:

نکته‌ی اول

زاویه‌ی شیب را افزایش دهید، افزایش زاویه‌ی سازدهنی گاهی اوقات باعث می‌شود تا نواختن تک نت آسان‌تر شود هنگامی که شما شیب را افزایش می‌دهید، منحنی طبیعی در لب پایینتان به طور خودکار حفره و شکاف‌های ناخواسته را از بین می‌برد و تنها یک سوراخ بدون مانع می‌شود.

زاویه‌ی شیب مناسب را باید چندین بار برای خودتان آزمایش کرده تا هنگامی که بر آن تسلط پیدا کردید سعی کنید تا به مرور زاویه را کاهش دهید.

نکته‌ی دوم

گوشه‌های لب پایین را به همدیگر نزدیک کنید منظور این است که منحنی لب پایین افزایش یافته به طوری که از نواخته شدن سوراخ‌های دیگر جلوگیری شود .

نکته‌ی سوم (گام اول):

لب پایین خود را باز کنید و سازدهنی را بچسبانید به طوری که لب پایینتان به طور کامل تمام سوراخ‌ها را مسدود کند.

شما نباید قادر به دریافت هرگونه صدا از طریق نواختن باشید زیرا که لب پایین تمام سوراخ‌ها را بسته است .

نکته‌ی سوم: (گام دوم):

به تدریج شیب سازدهنی را کاهش دهید فقط یک سوراخ باید شنیده شود در حالی که دیگر سوراخ‌ها با لب پایین مسدود شده‌اند.

اگر این روش مثمرثمر نبود گوشه‌های لب خود را نزدیک‌تر کنید و این تمرین را تکرار کنید.

نکته‌ی چهارم:

تمرین ریلکس کردن عمیق دهانی: موقعیت‌های مختلف را تا زمانی که یک نت واضح و شفاف را بدست بیاورید انجام دهید.

هنگامی که به راحتی توانستید تک نت‌ها را بنوازید شروع به نواختن تمامی نت‌ها یکی پس از دیگری بکنید (هر دو نت کششی و دمشی).

حفره‌ی شماره‌ی ۲ و ۳  مکش:

نواختن سوراخ‌های ۲ و ۳ برای نوازندگان مبتدی بسیار دشوار است هنگامی که سعی می‌کنید آن‌ها را بنوازید به احتمال زیاد این صدا به شدت ضعیف شنیده می‌شود .

نگران نباشید هیچ چیز با روش شما ناهماهنگ نیست شما خیلی راحت با استفاده از تکنیک بند‌کردن میتوانید آن ها را برای نت‌های تکی به کار بیرید .

چرا سازدهنی من در نواختن تک‌ نت‌ها خوب عمل نمی‌کند؟

در بسیاری از مواقع شماره‌های ۲ و ۳ مکش و تیغه‌های ۸ و ۹ و ۱۰ صدای نامطلوب می‌دهند باید گفت که ساز شما به خوبی کار می‌کند تنها چیزی که شما نیاز دارید این است که تغییرات کوچکی در نحوه‌ي نواختن تک ‌نت‌ها‌ي خود انجام دهید در اینجا ۳ هدف اصلی وجود دارد.

قطر فاصله‌ی فک را افزایش دهید به طوری که دندان‌های شما تا آنجا که ممکن است از هم جدا شود داخل دهان خود را بیشتر باز کنید همان‌گونه که هنگام خمیازه کشیدن و یا آه گفتن انجام می‌دهید (مثل هنگامی که دکتر به شما میگوید دهان خود را باز کنید و آه بگویید).

تکنیک موقعیت ریلکس‌کردن دهانی را رعایت کنید، بنابراین شما می‌توانید تک نت‌ها را بنوازید در بسیاری از مواقع هنگامی که هنرجوها زاویه و موقعیت فک خود را تغییر می‌دهند قادر به تولید صدا به درستی نیستتد شما باید این مهارت را به قدری به دست آورید که حتی با تغییر فک، باز هم تک نت را بنوازید.

بنابراین در نهایت حالت دهانی مناسب که به شما قدرت مانور دادن و حرکت فک را می‌دهد را به دست می‌آورید.

چرا در بعضی مواقع این نکات ثمربخش نیست؟

یکی از دلایل عدم توانایی در تولید نواختن تک‌ نت‌ها در سازدهنی این است که دندان‌هایتان خیلی به هم نزدیک‌اند و به احتمال زیاد شما عقب زبان خود را بالا می‌آورید که مشکلی رایج است و تقریبا ۹۰ درصد هنرجوها آن را انجام می‌دهند. برای واضح‌ترشدن سه مورد ذکر شده به توضیح آن‌ها می‌پردازیم.

سعی کنید موضع زبان خود را تنظیم کنید. آن را در موقعیت‌های مختلف قرار داده و ببینید که آیا این امر کمک می‌کند یا خیر؟ نظر من این است که شما عقب زبان خود را بالا آورده و راه حال این است که دهان خود را بیشتر باز کنید.

توجه به پشت زبان بسیار مهم است زیرا هنرجویان تصور می‌کنند که علاوه بر اینکه جلوی زبان خود را پایین می‌آورند عقب را نیز می‌آورند در صورتی که اینطور نیست .

سعی کنید که فک خود را باز کرده و آه بگویید تا فک به پایین بیاید. به منظور پایین آوردن زبان خیلی مهم است که فک را پایین نگه دارید تا آن جا که می‌توانید فک را باز کنید درحالی که لب‌ها به طور ثابت بر روی ساز قرار دارد و یا از تکنیک ریلکس کردن موقعیت دهانی به درستی استفاده می‌کنید یا خیر.

نکته‌ی کلیدی پایین نگه‌داشتن فک است من توصیه می‌کنم که شما در یک صدای متوسط بنوازید خیلی از وقت‌ها هنگامی که هنرجویان مبتدی هستند خیلی محکم عمل دمش و مکش را انجام می‌دهند که کار را سخت و مشکل را بدتر می‌کند. سعی کنید به آرامی بنوازید و نتیجه‌ی آن را ببینید.

مترجم : نیلوفر دائمی