وقتی نام بزرگانی چون بتهوون، شوپن، موتسارت و باخ را میشنویم بی اختیار ذهنمان به سمت ساز پیانو میرود. اغراق نکردهایم اگر بگوییم این ساز مادر تمامی سازهاست و این ادعا ناشی از گستره وسیع صوتی است که این ساز توانایی خلق آنها را دارد.
این ساز در زمره مشهورترین سازهای صفحه کلیددار جهان قرار میگیرد و سالهاست که با نوایش جهانی را محصور کرده است. مشتاقان آموزش پیانو ریتم زندگیشان را با ملودیهای این ساز کوک کردهاند و با هر اوج و فرودی در نوای ساز بارها به عرش میروند و باز میگردند.
تاریخچه
پیانو یا اگر دقیقتر بگوییم گراوی چمبالو کل پیانو ا فورته در نتیجه تلاش برای تکامل یک ساز دیگر به نام (هارپسیکورد) توسط بارتولومئو کریستافوری ایتالیایی و در سال 1700 میلادی به وجود آمد. عمده تفاوت این ساز با سازهای مشابه نسل قبلی خودش این بود که هنرمند توانایی این را داشت که با ضربات خود شدت صدای تولیدی را کنترل کند و همین وجه تمایز، عامل کشش بسیاری از هنرمندان به این ساز شد.
نام این ساز پیانو فروته بود که از دو قسمت پیانو به معنی آرام و فورته به معنای بلند و رسا تشکیل شده است.
مکانیسم صوتی
این ساز یکی از بهترینها در گسترهي صوتی است به نحوی که توانایی تولید 8 اکتاو صدا را دارد و فرکانسهایی بین 27 تا 4186 هرتز را تولید میکند. اگر بخواهیم در مقام مقایسه پیانو را با دیگر سازها بسنجیم میتوانیم به ویولن اشاره کنیم که دامنهی صوتی 5 اکتاو و بهترین خوانندهها میتوانند چیزی نزدیک به 3 اکتاو را تولید کنند. این ساز در کل دارای 88 کیلد است.
صدای پیانو در اثر برخورد چکشهای موجود در ساز با سیمهای فلزی موجود در جعبهي چوبی آن خلق میشوند. این چکشها در اثر فشرده شدن کلیدهای ساز توسط نوازنده به حرکت درمیآیند. از آن طرف نیز سیمهای فلزی پیانو به صفحه صدا به جهت تقویت صدا منتقل میشوند.
معمولا سر چکشها توسط لایهای از نمد یا الیاف طبیعی به منظور افزایش کیفیت صدا پوشانده شده است. در یک پیانو اجزای متعددی وجود دارد که هر کدام به نوبهي خود در کیفیت صدای تولیدی نقش مهمی دارند.
همانطور که گفتیم ویژگی محوری این ساز این بود که توانایی تولید شدت صداهای متفاوت را داشت چنانچه در اثر ضربه محکمتر به کلید صدای درشتتر و بمتری و در اثر ضربه آرام صدای ملایمتری را خواهیم داشت.
انواع پیانو
پیانو در مدلهای متفاوتی تولید و استفاده میشوند و برخی از متداولترین آنها نوع دیجیتال، دیواری، کنسول، اسپینت و رویال میباشد.
نمونه ای دیگر از پیانو وجود دارد که به پیانوی بادی یا پیانوی دستی یا ویند پیانو یا هارمونیکای کلیدی معروف است. این مدل را همگان به اسم ملودیکا میشناسند. ملودیکا سازی است همانند پیانو ولی در ابعاد کوچکتر. بسیاری از پیانیست ها یا کسانی که به ساز پیانو علاقه دارند حتما یک ملودیکا را خریداری میکنند. برای کسب اطلاعات بیشتر در این مورد مقاله انواع پیانو را مطالعه فرمایید.
پیانو دیجیتال
در پیانو دیجیتال از تکنولوژی دیجیتال برای تولید صدا استفاده میشود و همین موضوع آنرا از پیانوهای مکانیکی یا آکوستیک که از سیستم سیم و چکش بهره میگیرند، متمایز کرده است و به نوعی نسل جدیدی از پیانوها میباشد.
صدای این پیانو با الگوبردای از پیانوهای آکوستیک ساخته شده است، اگرچه سیستم دیجیتال هنوز نتوانسته جایگزین سیستمهای آکوستیک شود ولی به دلیل امکاناتی که دارد توانسته است جایگاه خود را در بازار پر رقابت سازها تثبیت کند.
پیانو دیواری
در مورد پیانوی دیواری میتوان گفت به علت حجم کم و ارزانتر بودن آن نسبت به گراند پیانو، برای استفاده در منازل مناسبتر است. در زبان اروپایی به آن پیانیو میگویند و آپرایت نام دیگر آن در زبان انگلیسی میباشد.
پیانواسپینت
پیانو اسپینت از نظر اندازه جز کوتاهترین پیانوها محسوب میشود. اغلب این سازها قیمت مناسبی دارند چرا که جعبه صدای آنها کوچک است و سیستم انتقال نیروی آنها به سادهترین شکل ممکن طراحی شده است. در واقع میتوان گفت این نوع ساز برای مبتدیها مناسب است.
پیانو کنسول
این نوع ساز مختص کسانی است که قرار است مدتی طولانی از ساز خود استفاده کنند و به این زودیها قصد تعویض آن را ندارند، چراکه دوام بسیار بالا و قیمت مناسبی دارند. بدنه محکم و با دوام این سازها باعث شده است که در آموزشگاهها، مدارس موسیقی و به منظور تمرین در استودیوها از آنها استفاده شود.
پیانو رویال
گراند پیانو یا پیانوی بزرگ در فارسی گاهاً پیانو رویال نامیده میشود. این ساز صدای با شکوه و پرطنینی دارد و بیشتر در سالنهای کنسرت و ارکسترهای بزرگ از آن استفاده میشود.
بزرگان این ساز را بشناسید
- لودویگ فان بتهوون
- فردریک شوپن
- ولفگانگ آمادئوس موتسارت
- یوهان سباستین باخ
- فرانتس جوزف هایدن
- یانیس کریسومالیس
- ولادیمیر هوروویتس
- فرانتس لیست
- آرتور روبینشتاین
- کلارا شومان
- سرگئی راخمانینف
- ولادیسلاو اشپیلمان
پیانو و پیانیستهای بزرگ جهان تاریخ صوتی جهان را شکل دادهاند و هر گاه بخواهیم از ویژگیهای مثبت یک دوره یاد کنیم میتوانیم به پیانیستهای بزرگ آن دوره اشاره کنیم.
در این مقاله قصد داشتیم که قطعهای فوقالعاده را از موسیقی کلاسیک را برایتان بیاوریم اما هر چه گشتیم نتوانستیم قطرهای از این دریا را انتخاب کنیم و به صورت رندوم به قطعهای از باخ رسیدیم. بیایید باهم بشنویم.
مقاله های مرتبط
دیدگاه ها
ادمین نواکده | 29 خرداد 1400 گفت:
ممنونم از نظرتون حتما در پست های آموزشی جدید معرفی میکنیم
رضا | 29 خرداد 1400 گفت:
سلام ای کاش از بزرگان پیانو نواز ایرانی هم نام میبردید