دیافراگم میکروفون چیست؟

دیافراگم همانند قلب میکروفون است. دیافراگم قسمتی از کپسول میکروفون را تشکیل می‌دهد که وجود آن برای تبدیل امواج صوتی به امواج الکتریکی ضروری است. دیافراگم پرده‌ای غشایی حساس به فشار صدا است و با تغییر فشار صدا می لرزد و به سمت جلو و عقب حرکت می‌کند.

طراحی کپسول و دیافراگم عملکرد میکروفون را تعیین می‌کنند و رنگ صوتی آن را تشکیل می‌دهد. پاسخ فرکانسی، حساسیت و الگوی قطبی فقط برخی از خصوصیاتی است که به وسیله‌ی این دو عنصر مهم مشخص می‌شوند. در این مقاله به بررسی انواع دیافراگم میکروفون می پردازیم:

دیافراگم سیم پیج محرک

 دیافراگم دینامیکی به عنوان یکی از انواع دیافراگم‌ها‌ی رایج شناخته می‌شود. این دیافراگم از دو قسمت سیم پیچ و دیافراگم تشکیل شده است که در ساختار به هم متصل هستند که این اتصال شیار هایی را روی دیافراگم به وجود می‌آورد.

 این نوع دیافراگم ظاهری دایره‌ای شکل دارد و محکم به دور کپسول میکروفون کشیده می‌شود. به طور معمول سیم پیچ نیمی از قطر دیافراگم را دارد.

 امواج صوتی باعث ارتعاش دیافراگم سیم پیچ می‌شود که در این ارتعاش دیافراگم وظیفه‌ی سنجش واریانس فشار هوای اطراف خود را دارد و همچنین سیم پیچ وظیفه‌ی تبدیل لرزش را به سیگنال صوتی را دارد.

دیافراگم روبان (ریبون)

دیافراگم ریبون یک نوع دیافراگم آهنی است که از یک نوار نازک از آلومینیوم تشکیل شده است که امواج صوتی را به  ارتعاش در می‌آورد. ویژگی های ظاهری آن به صورت باریک، بلند و مستطیلی  که از دو طرف طول آن به سرپیچ یا همان کپسول متصل می شود.

 این دیافراگم به علت پاسخ فرکانسی خوب و کیفیت صدای نرم و گرم، مورد توجه بسیاری از علاقه‌مندان به ضبط صدا قرار گرفته است. دیافراگم در واکنش به اختلاف فشار صدا، به سمت عقب و جلو حرکت می‌کند.

دیافراگم کاندنسر (خازنی)

دیافراگم کاندنسر از دو صفحه نازک و حساس به حرکت، تشکیل شده است که با فاصله‌ای بسیار کم از هم قرار دارند. وجود فضای خالی بین این دو صفحه به این نوع دیافراگم این امکان را می‌دهد تا حرکت دقیقی در پاسخ به امواج صوتی انجام دهد. این دیافراگم برای ضبط صداهای دقیق و حساس مانند ضبط صدا در استودیو و پادکست‌ها استفاده می‌شود.

اندازه دیافراگم میکروفون

اندازه دیافراگم میکروفون یکی از عوامل مهم در تعیین کیفیت صدا و عملکرد میکروفون است. اندازه دیافراگم میکروفون می‌تواند تأثیر زیادی بر وضوح و حساسیت صدای ضبط شده داشته باشد. در عمل، اندازه دیافراگم میکروفون می‌تواند بین ۱۰ میلی‌متر تا ۴ سانتی‌متر متغیر باشد، اما بسته به نوع میکروفون (به عنوان مثال میکروفون کاندنسر یا دینامیک) و کاربرد آن، اندازه دیافراگم نیز متغیر است.

دیافراگم میکروفون‌ها در دو نوع اصلی دیافراگم بزرگ و دیافراگم کوچک تولید می‌شوند:

 دیافراگم بزرگ:

میکروفون‌هایی برای ضبط منابع صدایی با دینامیک بالا مانند صدای ارکستر و خوانندگان آپرایی مناسب هستند.

این نوع دیافراگم، معمولا قطر 25.4 میلی‌متر یا بیشتر دارد. میکروفون‌های دیافراگم بزرگ، به دلیل حساسیت بالا، برای ضبط صداهای ظریف و جزئی مانند سازهای آکوستیک و موسیقی کلاسیک ایده‌آل هستند. از مزایای دیگر این نوع میکروفون‌ها می‌توان به پاسخ فرکانسی گسترده و گرمای صدای آنها اشاره کرد.

 دیافراگم کوچک:

قطر این نوع دیافراگم  معمولا 12.7 میلی‌متر یا کمتر است. میکروفون‌هایی که دارای دیافراگم کوچک هستند به دلیل جرم کمتر، سرعت پاسخ گویی، حساسیت بالا به ضربات و جزئیات صدایی که دارند برای ضبط صدای مکالمه، اجرای موسیقی راک و پاپ، ضبط صوت گیتار آکوستیک و …مناسب هستند.

بعضی از افراد مبتدی که در اوایل مسیر ضبط صوت هستند فکر می کنند که میکروفون هایی که دارای دیافراگم کوچک هستند نسبت به میکروفون های با دیافراگم بزرگ، کارایی و عملکرد خوبی ندارند، اما این تصور اشتباه است در واقع این مدل میکروفون در بعضی شرایط خاص و برنامه ها دارای عملکرد بسیار خوبی نسبت میکروفون‌های دارای دیافراگم بزرگ میباشد.

از دیگر مزایای این نوع میکروفون‌ها می‌توان به قیمت ارزان‌تر و قابلیت استفاده در محیط‌های پر سر و صدا اشاره کرد.

تاثیر جنس دیافراگم بر کیفیت صدا:

علاوه بر اندازه، جنس دیافراگم نیز بر کیفیت صدا تاثیر می‌گذارد. دیافراگم‌های فلزی، به دلیل استحکام بالا، برای ضبط صداهای بلند مناسب هستند. دیافراگم‌های پلاستیکی، به دلیل وزن کم، پاسخ فرکانسی گسترده‌ای دارند. دیافراگم‌های ساخته شده از مواد مصنوعی، ترکیبی از مزایای دو نوع قبلی را ارائه می‌دهند.

سخن پایانی

به طور خلاصه دیافراگم میکروفون یک قطعه حیاتی و حساس است که نقش بسیار مهمی در تبدیل امواج صوتی به امواج الکتریکی دارد. انواع مختلف دیافراگم ها از جنس های مختلفی ساخته می شوند که هرکدام ویژگی ها و کاربردهای خاص خود را دارند.

انتخاب مناسب دیافراگم برای میکروفون به عواملی همچون حساسیت، فرکانس پاسخگویی، نویز و دقت وابسته است. تنوع آنها امکان پوشش نیازهای مختلف در زمینه های صوتی و ضبط را فراهم می کند.