انتخاب سازدهنی یکی از مسائلی است که دغدغه هنرجویان بسیاری در بدو آموزش سازدهنی میباشد و به راستی که دغدغهي بهجا و صحیحی است. هر ساز تولید شده داستان و صدای خاص خود را دارد. بعضی سازها شانهي چوبی دارند و بعضی فلزی یا پلاستیکی، جنس بدنهي یکی از طلاست برای فروختن فخر و دیگری از پلاستیک برای استحکام. هر کدام پیشینه و صدایی خاص برای ابراز احساسات انسانی دارند که نسبت به دیگری متفاوت است.
به دلیل تنوع زیاد در تولیدات سازدهنی، انواع سازدهنی با گستردگی های متفاوت به وجود آمده که نیاز است در ابتدا با آن ها آشنا شویم.
سازدهنیها نیز به مانند هر مجموعهی دیگری هریک نسبت به دیگری تفاوتهایی دارند. همانگونه که در جامعه انسانی میبینیم که هیچ دو انسانی به طور کامل مشابه نیستند و هرکدام داستانی و صدایی خاص خود دارند. این انتخاب متعلق به ماست که از این مجموعه چه چیزی را برای خود به ارمغان بیاوریم.
از این رو نحوه انتخاب سازدهنی بسیار مهم میباشد و شما میتوانید برای کسب اطلاعات بیشتر مقاله مربوطه را مظالعه کنید.
انواع سازدهنی های موجود در بازار
سازدهنی با نهایت تاسف کالایی وارداتی است و ورود برخی برندها به ایران پس از اعمال مجدد تحریمها اندکی با مشکل مواجه شده است. اما با این وجود هنوز هم میتوان سازدهنی با کیفیت را از بازار تهیه و استفاده کرد.
اگر سری به بازار ساز بزنید با سه مدل اصلی سازدهنی مواجه خواهید شد. سازدهنی کروماتیک، سازدهنی دیاتونیک و سازدهنی ترمولو سازهای رایج موجود در بازار هستند.
سازدهنی کروماتیک
غالب ایرانیان به دلیل علاقهای که به سبکهای پاپ و کلاسیک دارند و به دلیل اینکه صدای این ساز به روحیات ما ایرانیها نزدیکتر است به سمت این ساز کشیده میشوند. سازدهنی کروماتیک نخستین بار توسط کمپانی هوهنر به بازار سازدهنی عرضه و مورد استقبال افراد بسیاری قرار گرفت.
سازدهنی کروماتیک تنهای سازی است که شما میتوانید به وسیله آن تمام نت ها و آهنگ های سازدهنی ایرانی و خارجی را بنوازید.
از ویژگیهای برجسته سازدهنی کروماتیک میتوان به وجود کلید اسلاید در کنار این ساز اشاره کرد که قابلیتهای خوبی را به این ساز بخشیده است. با فشار دادن این کلید یک قطعه فلزی نیمی از فضای هر سوراخ را میپوشاند و صداها را نیمپرده بمتر یا زیرتر میکند. ساز کروماتیک در مواقعی که از کلید اسلاید استفاده نمیکنیم نتهای دیاتونیک را مینوازد.
همچنین سازدهنی کروماتیک بهترین ساز برای استفاده از تکنیک های سازدهنی میباشد. شما به راحتی میتوانید با این ساز تمام تکنیک های سازدهنی کروماتیک را اجرا کنید.
ساز کروماتیک در مدلهای 10، 12، 14 و 16 سوراخه تولید میشود. این ساز گستره صوتی 2.5 تا 4 اکتاو را پوشش میدهد. از لحاظ قیمتی ساز کروماتیک غالبا قیمتی بالاتر از سازدهنیهای دیگر را دارد. شما میتوانید برای شناخت بهتر نت های سازدهنی و نحوه استفاده از آن ها مقاله، آموزش نت خوانی سازدهنی را مطالعه کنید.
از سبکهای رایج مورد استفاده در سازدهنی کروماتیک میتوانیم به سبکهای:
- پاپ
- جاز
- کلاسیک
اشاره کنیم.
سازدهنی دیاتونیک
این ساز استفادهي گستردهای در سبک بلوز دارد و به همین دلیل به آن (blues harp) نیز میگویند. سازدهنی دیاتونیک فاقد کلید اسلاید است و بیشتر در مدل 10 سوراخه به بازار عرضه میشود.
تعداد زیادی از بزرگان سازدهنی از این ساز استفاده میکنند و دو نوازنده بزرگ به نامهای Howard Levy و Carlos Del Junco تکنیک overblowing را با استفاده از یک دیاتونیک ۱۰ سوراخه گسترش دادند.
سازدهنی دیاتونیک قابلیتهای بالقوه بیشماری دارد و به لطف وجود تکنیک بندینگ (Bending)، نوازنده میتواند برخی از فواصل نیم پرده را نیز که در حالت عادی جزیی از نتهای سازدهنی دیاتونیک نیستند اجرا نماید، در واقع استفاده از این تکنیک برای نواختن سازدهنی دیاتونیک امری بسیار متداول میباشد.
همچنین اگر نوازندهای بر تکنیک Overbending هم تسلط پیدا کند، میتواند سایر فواصل کروماتیک را با این نوع سازدهنی اجرا نماید و در واقع نتهای گام کروماتیک (Chromatic Scale) را بر روی سازدهنی دیاتونیک بنوازد. البته این تکنیک از تکنیکهای پیشرفته نوازندگی محسوب میشود که مسلط شدن بر آن قدری دشوار است.
ترمولو
سازدهنی ترمولو در بین اساتید و هنرجوهای سازدهنی محبوبیت بسیار کمتری دارد. این ساز ساز کاملا متفاوتی نسبت به دوساز کروماتیک و دیاتونیک دارد و دارای دو سوراخ به ازای هر نت است. این ساختار خاص صدایی متفاوت را به ترمولو بخشیده است و به همین دلیل به این ساز سازدهنی اکو نیز میگویند.
در سازدهنی ترمولو هر سوراخ سازدهنی تنها با عمل دمیدن هوا (Blow) یا مکش هوا (Draw) صدا تولید میکند. در صورتی که نوازنده هر جفت سوراخی را که بر روی هم قرار دارند (یک سوراخ از ردیف بالا و یک سوراخ از ردیف پایین) به صورت همزمان بنوازد، ارتعاش همزمان زبانهها (Reeds) یا تیغههای فلزی این دو سوراخ که با اختلاف اندکی نسبت به یکدیگر کوک شده اند، صدای دوگانه و لرزانی تولید میکند که به آن Tremolo Effect گفته میشود.
از سبکهای رایج در ساز ترمولو میتوان به پاپ و راک آسیایی اشاره کرد.
افراد مبتدی چه سازی انتخاب کنن؟
اولین سوالی که یه هنرجوی سازدهنی در ابتدای راه از خودش میپرسه اینه که چه سازدهنی باید تهیه کنم؟ انتخاب سازدهنی برای این افراد مثل یه معمای بزرگ میمونه، ولی ما این معما رو برای شما حل میکنیم.
بهترین پیشنهادی که میتونم به این دوستان بدم اینه که به هیچ وجه تصمیم عجولانه نگیرن و سعی کنن حتما از کسانی که در این رشته تخصص کافی دارن در مورد انتخاب سازدهنی کمک بگیرن، چون مهمترین قدمی که باید در ابتدا بردارین همین موضوع هست.
سازمناسب برای افراد مبتدی سازی هست که اولا کیفیت خوبی داشته باشه دوما مقرون به صرفه باشه.
ویژگی های یک ساز مناسب
اولین ویژگی که در انتخاب سازدهنی باید به اون دقت کنین خوش دست بودن سازدهنی هست. خوش دست بودن سازدهنی مربوط میشه به فیزیک دست شما که حتما باید اینو مد نظر داشته باشین.
برای مثال سازدهنی های کروماتیک در اندازه ها و طرح های مختلف ساخته شده تا نیاز هر سلیقه و هر فیزیک دستی رو بتونه براورده کنه.
ویژگی دومی که در انتخاب سازدهنی باید به اون توجه داشته باشید کیفیت سازدهنی هست که حتما باید از کیفیت بالایی برخوردار باشه تا هم نحوه کار با اون ساز راحت باشه هم عمر بالایی داشته باشه و مطمئن باشید برند های معروف دارای این ویژگی هستن.
علاوه بر ویژگی های ظاهری باید به نحوه ساخت این ساز ها هم توجه داشته باشین، به طور مثال اینکه ریدپلیت سازدهنی شما بهتره که با پیچ به بدنه اصلی وصل شده باشه. برخی از سازدهنی ها ریدپلیت اون ها با پرچ به بدنه وصل شده که این مقداری عمر سازدهنی رو کاهش میده.
تاریخ تولید سازدهنی
بحث دیگه ای که باید هنگام انتخاب سازدهنی مد نظر قرار بدین تاریخ تولید سازدهنی هست. وقتی یه سازدهنی مدت زیادی از تاریخ تولید اون گذشته باشه مشکلات جدی رو به همراه داره.
به طور مثال زبانه های سازدهنی خشک و شکننده شده و هم صدای دلنشینی نداره هم خطر شکستن زبانه همیشه ساز و تهدید میکنه.
یا ممکنه اسلاید اون ساز قابلیت حرکت مناسب خودشو از دست بده، همچنین اگه از تاریخ تولید سازدهنی مدت زیادی گذشته باشه احتمال تغییر ویندسیور ها افزایش پیدا میکنه و خراب شدن ویندسیور با شنیدن صدای نویز و خرخر ناهنجار همراه است.
روش تشخیص سازدهنی اصلی از تقلبی
مسئله دیگه ای که تو انتخاب سازدهنی باید به اون توجه کنیم تشخیص اصلی از تقلبی بودن ساز هست. از این بابت که سازدهنی هم مثل خیلی از اجناس دیگه تو بازار دارای جنس های اصلی و تقلبی هست.
در سازهای اصلی و برند های معروف، سازها در هنگام تولید در کارخانه در قسمت های دهنی و کاور پلیت و رید پلیت ساز انحنای کوچکی به انها میدهند تا هنگام بستن پیچ ها و اسمبل کردن ساز این قطعه ها به درستی روی هم سوار شوند تا از هرگونه نشتی هوا جلوگیری بشه.
پیشنهاد میکنم این مرحله از انتخاب سازدهنی رو به اساتید باتجربه بسپارید تا از بین برند های معروف سازدهنی بهترین گزینه رو به شما پیشنهاد بدن.
معیارهای انتخاب سازدهنی
برای خرید سازدهنی باید چند معیار را در کنار هم قرار دهیم تا بتوانیم خریدی خوب را تجربه کنیم.
علاقه
اولین و مهمترین معیار انتخاب سازدهنی علاقه به صدای ساز و سبکهای رایج نواخته شده با ساز است. خوشبختانه اینترنت منابع غنی از بهترین تکنوازیهای هر ساز را در اختیار علاقمندان قرار داده است تا شما با آگاهی کامل نسبت به علاقه خود اقدام به خرید سازدهنی کنید.
نظر استاد
نظر استاد شما یکی دیگر از فاکتورهای مهم در انتخاب و خرید سازدهنی است، چراکه استاد شما مدتهاست با این ساز خو گرفته و زیر و بم سازدهنی را میداند پس از مشاورههای استاد خود بهره بگیرید. البته توصیه میکنیم به صرف پیشنهاد استاد خود اقدام به خرید یک ساز نکنید چراکه احتمالا شما تازهکار هستید و استاد شما خیلی با روحیات شما آشنا نیست و ممکن است در ارزیابی سازدهنی مناسب شما به خوبی عمل نکند. اما از مشاورههای ارزشمند او غافل نشوید.
بودجه و برند
بله همانطور که حدس میزنید میخواهیم بگوییم همانقدر که پول بدهید همانقدر هم آش میخورید. اما نکتهي مهمتر این است که شاید در اول راه آموزش سازدهنی شما نیازی به خوردن مقداری زیادی آش نداشته باشید و خوردن آش زیادی گزینهيخوبی نیست.
برندهای خوب آلمانی، چینی و ژاپنی در بازار وجود دارند که میتوانید با قیمت خوبی اقدام به خرید نمونه با کیفیت آنها کنید. از برندهای سازدهنی رایج میتوانیم به seydel، hohner، Suzuki و easttop اشاره کنیم.
در جدول زیر اطلاعاتی را به منظور مقایسه و آشنایی بیشتر شما با برخی از مدلهای سازدهنی آوردهایم:
خصوصیات فیزیکی سازدهنی
یکی از فاکتورهای مهمی که باید در نظر داشته باشید خصوصیات فیزیکی سازدهنی و مواد و متریال به کار رفته در آن است که اهمیت خاصی دارد. به طور مثال سازدهنیهای دارای شانهي چوبی دارای صدایی گرمتر نسبت به باقی مدلهای سازدهنی دارد و البته نیاز به نگهداری بیشتری نیز دارند، چراکه چوب در حضور رطوبت متورم میشود.
سازهایی با برند شناخته شده معمولا مجموعهای خوب و با کیفیت از تمام چیزهایی که به آن نیاز دارید را در اختیارتان خواهد گذاشت و تفاوت سازدهنیهای چند صد هزارتومانی با سازدهنیهای چند میلیونی در همین مسائل است.
نکتهي دیگر این که سختگیری بیش از حد در خرید ساز نیز شما را در انبوه مدلهای سازدهنی سرگردان خواهد کرد پس با روش زیر اقدام به خرید سازدهنی کنید:
- ابتدا سبک مورد علاقه خود را مشخص کنید
- بودجه خود را مشخص کنید
- با استاد خود مشورت کنید
- اقدام به انتخاب و در نهایت خرید سازدهنی بکنید.
برای کسب اطلاعات بشتر مقاله راهنمای خرید سازدهنی را مطالعه فرمایید.
از کجا سازدهنی اصلی بخریم
همونطور که در این مقاله گفته شد شناخت سازدهنی اصلی و برند معروف بسیار حائز اهمیت است.
سایت نواکده با یک دهه سابقه در این راستا سعی کرده با عرضه برند های معروف و اصلی سازدهنی اعتماد علاقمندان به موسیقی رو به خودش جلب کنه و با تاسیس کلاس های انلاین سازدهنی این امکان و فراهم کرده که تمامی نیاز های علاقمندان به موسیقی رو یک جا و در کنار هم فراهم کنه.
از دیگر خدماتی که یک نوازنده در طور مسیر یادگیری موسیقی به آن نیاز دارد بحث تعمیر سازدهنی خود، در زمان بروز مشکل است. از این رو مجموعه نواکده به شما اطمینان میده در صورت بروز هر مشکل برای سازدهنی خود کافیه با ما تماس بگیرید.
در اخر دوست دارم چند ساز خوب به شما معرفی کنم که هم برای شروع متناسب باشه هم به دلیل با کیفیت بودن و اصل بودن ساز میتونین تا مدت طولانی از این ساز ها استفاده کنین. سازهای برند سوزوکی مثل 12 سوراخ scx-48 ، و 14 سوراخ scx-56 و مدل 16 سوراخ همین مدل به اسم scx-64 .
و همینطور از برند Hohner مدل 12 سوراخ Discovery 48 و Cx-12 JAZZ و از برند های ایستاپ مدل king dream و T1248F.
مقاله های مرتبط
دیدگاه ها
هنوز هیچ دیدگاهی ثبت نشده است.
ارسال دیدگاه شما